Hình ảnh
Thông tin
Vị trí: Cồn Ràng được tìm thấy ở huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Đặc điểm: Cồn Ràng là một trong những khu mộ lớn nhất của văn hoá Sa Huỳnh từ khoảng 2.500 năm trước.
|
|
Huyện
Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế, cách sông Hương 4,5km về phía nam, cách
sông Bồ 3km về phía bắc, xung quanh có nhiều bàu ruộng với những tên
gọi cổ xưa như Lang Hồ, Cửa Trữa, La Lả, Hạ Lang... Ngoài ra, ở phía
bắc Cồn Ràng là Rú Cấm, nơi có những huyền tích, huyền thoại về một
vùng đất thiêng như Lửa Cồn, Chợ Ma, cồn Thu Lo, miếu Ông Ầm... Trong
quá trình làm ruộng và xây dựng các công trình phúc lợi xã hội, người
dân Hương Chữ đã phát hiện thấy rìu đá, hạt mã não, đồ gốm... của người
xưa.
Năm
1987, trong mùa điền dã khảo cổ, thầy trò khoa lịch sử trường Đại học
Khoa học Huế đã đến Cồn Ràng, thử khai quật một số điểm, phát hiện 3
chum kích thước lớn và các di vật gốm, hạt trang sức bằng đá mã não và
thủy tinh. Tiếp đến là các cuộc khai quật của Viện khảo cổ học Việt Nam
kết hợp với Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên Huế. Vừa qua, các cơ quan
này đã tiến hành khai quật xong đợt 3, với tổng diện tích khai quật
2.300m², chia thành 14 hố có kích thước trung bình 150m²/hố. Kết quả
cho thấy: Mộ táng phân bổ chủ yếu ở độ sâu 0,5m đến 1,5m. Địa tầng di
tích khá thuần nhất, các lớp chủ yếu là cát, cát pha sét, cát thô mịn
và bị laterit do địa hình chịu ảnh hưởng của phù sa sông biển và những
đợt xâm thực bào mòn trước núi.
Đến
nay, các nhà khảo cổ đã khai quật được 217 ngôi mộ, chủ yếu là mộ chum
phân bổ thành từng cụm thẳng hàng, tứ giác, tam giác, ngũ giác. Mộ chum
Cồn Ràng có 4 dạng: Dạng hình trụ, hình trứng, hình cầu; giữa trụ và
trứng, được trang trí nhiều loại hoa văn, có chum trang trí văn đập
xung quanh vai, có chum trang trí văn thừng toàn thân, đa số các chum
để trơn phần thân và đáy. Nắp mộ chum có 3 loại: Loại nón cụt, đáy
bằng, hình cầu đáy lòng chảo và loại nón chóp đáy nhọn. Cách thức bài
trí: Trên nắp, quanh vai và thân mộ chum thường đặt đồ gốm như nồi bình
niên, bát đèn; bên trong là đồ trang sức như khuyên tai hình bông hoa
rau muống, hình đầu thú...
|
|
Nhìn
chung, mộ chum Cồn Ràng được chôn không tuân theo một quy luật nào cả.
Đa số các mộ chưa tìm thấy xương cốt, cả trong và ngoài mộ chỉ phát
hiện thấy than củi... Tiến sĩ Bùi Văn Liêm, Trưởng đoàn khai quật, cho
biết: Đây là cuộc khai quật một di tích khảo cổ lớn thứ hai trong lịch
sử khảo cổ học Việt Nam,
chỉ sau di chỉ Lung Leng ở tỉnh Kon Tum. Qua nghiên cứu từ tư liệu lòng
đất Cồn Ràng với khối lượng lớn hạt mã não làm đồ trang sức, đồ sắt làm
công cụ sản xuất, đồ gốm làm đồ gia dụng..., có thể dự đoán Cồn Ràng là
một trong những khu mộ lớn nhất của văn hóa Sa Huỳnh từ khoảng 2.500
năm trước. Nghiên cứu cũng cho thấy cư dân Cồn Ràng vào thời kỳ này đã
đạt được những thành tựu lớn trong đời sống kinh tế vật chất và văn hóa
tinh thần; thạo nghề nông, chăn nuôi và giỏi trong nghề đánh bắt thủy
hải sản; biết đến thẩm mỹ làm đẹp cho bản thân và cộng đồng.
Trong
thời gian khai quật di tích Cồn Ràng, được sự giúp đỡ của bà con địa
phương, đoàn khảo cổ còn phát hiện ra di tích mộ chum ở nhiều địa điểm
khác thuộc vùng lân cận Cồn Ràng như Cồn Dài, Bàu Dưng, Cửa Thiền, Phú
Ốc... Ngoài ra, Cồn Ràng cách xóm Tháp, thôn An Đô, xã Hương Xuân,
huyện Hương Trà khoảng 2.500m về phía đông bắc có nhà thờ họ Chế có gia
phả từ 14 đến 16 đời, và nơi đây còn có nhiều huyền thoại, huyền tích
như miếu Bà Yàng, điện thờ Bà Lồi... là những tư liệu quý trong quá
trình nghiên cứu giai đoạn tiền sơ sử ở tỉnh Thừa Thiên Huế nói riêng
và Cồn Ràng ở thôn các tỉnh ven biển miền Trung nói chung. Tỉnh Thừa
Thiên Huế tự hào có di sản văn hóa thế giới là Cố đô Huế, nay thực sự
có thêm niềm tự hào nữa là khu mộ chum lớn thuộc văn hóa Sa Huỳnh ở Cồn
Ràng.
Theo vietnamtourism.com
Địa điểm liên quan
Xem tất cả địa điểm...